Cryptomunten worden als investering steeds populairder. Maar hoe zit het met hun status als betaalmiddel?
Volgens economen van moet er nog behoorlijk wat gebeuren, voordat digitale munten zoals bitcoin als ‘echt’ geld kunnen functioneren.
De analisten richten zich in een donderdag verschenen rapport vooral op de stabiliteit van de cryptomunten zoals bitcoin of ethereum.
Soepele verhandelbaarheid
Het gemeenschappelijke kenmerk van digitale valuta zoals bitcoin is dat ze via private computernetwerken buiten overheden om worden beheerd. Die computernetwerken houden een openbaar, gemeenschappelijk register bij waarin alle transacties van een digitale munt worden vastgelegd, de blockchain.
Maar er is nog wel een enorm verschil tussen het gemak en de snelheid waarmee je kunt handelen in cryptovaluta, vergeleken met bijvoorbeeld het omruilen van euro’s in dollars.
Dat blijkt bijvoorbeeld uit het verschil in de bewegelijkheid van de euro-dollarkoers vergeleken met die van de bitcoin.
(klik voor uitvergroting)
In de bovenstaande grafiek is te zien dat de gemiddelde bewegelijkheid van de dollar-bitcoin koers ongeveer 4 procent is. Die van de andere klassieke valuta zoals de dollar, euro en yen is slechts 0,5 tot 1 procent is. Een vijf tot zeven keer zo grote volatiliteit dus, wat geen grote verbazing zal wekken gezien de flinke koerswisselingen die de cryptomunten doormaken.
Gat tussen vraag en aanbod
In de grafiek hieronder is te zien dat ook de zogenoemde spreads op handelsfora van bitcoin fors kunnen oplopen. Het gaat hierbij om het verschil tussen wat kopers en verkopers op een handelsplatform willen betalen. ING geeft het overzicht van de zogenoemde spreads (verschil tussen bied- en laatprijzen) voor de aankoop van 10 en 100 bitcoins in onderstaande grafiek.
(klik op grafiek voor uitvergroting)
In de linkerkolom is te zien dat het verschil tussen bied- en laat prijzen bij grotere bitcoinbeurzen optisch nog lijkt mee te vallen: gemiddeld rond de één procent. Maar de rechterkolom laat zien dat maximale spreads, dus op crisismomenten richting de 5 procent gaan op grote bitcoinbeurzen - om nog maar te zwijgen van kleine handelsfora (others).
De analisten van ING noemen ter vergelijking de spread voor de Singaporese dollar tijdens de Aziatische valutacrisis van 1997: die was toen nog altijd slechts 0,39 procent. Dit omdat de grote valutamarkten veel meer liquide zijn dan de cryptomunten.
Dat gebrek aan een soepele verhandelbaarheid is toch het grootste punt van zorg wat ING betreft. Pas als dat wordt opgelost kun je cryptomunten enigszins gaan vergelijken met conventionele valuta.
Bitcoin stabieler?
De analisten van ING doen nog een suggestie om de bitcoin stabieler te maken. Dat vergt wel een complete omschakeling van de manier waarop het bitcoinnetwerk nu werkt.
Momenteel gaat dat volgens een vast patroon: zogenoemde 'miners' van bitcoin strijden nu tegen elkaar bij het oplossen van moeilijke computerpuzzels. Als zo'n puzzel is opgelost, wordt een groep transacties (block) in het bitcoinnetwerk uitgevoerd. De 'delvers' krijgen daarvooer een beloning in de vorm van nieuwe bitcoin, maar die halveert eens in de zoveel tijd.
Er komen dus steeds minder nieuwe bitcoin in omloop. Uiteindelijk zullen er ongeveer 21 miljoen bitcoin in omloop komen; anno 2017 zijn er al ruim 17 miljoen in de omloop.
Het aanbod van bitcoin is dus beperkt terwijl de vraag daar wild omheen schippert. De analisten van ING suggereren om het aanbod van bitcoin sterker mee te laten bewegen met de vraag. Dat zou de stabiliteit van crypotmunt ten goede komen.
Maar dit idee vereist wel dat de hele opzet van het bitcoinnetwerk op z'n kop wordt gezet. De vraag is hoe realistisch dat is.